![](/media/lib/403/n-hadza-e84bcf9f8e962b02b53f867b97382717.jpg)
Ludzie od 12 000 lat kształtują Ziemię. Zagrożeniem jest nie obecność człowieka, a nadmierna eksploatacja
20 kwietnia 2021, 08:31W celu ochrony bioróżnorodności od kilkudziesięciu lat stosuje się metodę polegającą na ochronie ważnych regionów przez wpływem człowieka. Jednak nowe analizy obejmujące 12 000 lat wstecz wskazują, że jeszcze w czasach, gdy po Ziemi chodziły mamuty tylko 27% powierzchni planety było wolne od obecności człowieka. Obecnie jest to 19%
![](/media/lib/452/n-rozmowa-33f46d632ca305a7457a4426d0b554c6.jpg)
Lekkkki czy lek/ki? Polacy wolą przedłużać podwójne spółgłoski, niż je rozdzielać
19 kwietnia 2021, 09:51Lek/ki czy lekkkki? Rozdzielić czy przedłużyć? Polacy preferują drugi z tych sposobów, choć to ten pierwszy jest unikatowy na tle innych języków – wyjaśnia zajmujący się akustyką geminat spółgłoskowych dr hab. Arkadiusz Rojczyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
![](/media/lib/452/n-neandertalczyk1-cd0474e3eb9e8e855b7750ba7a85063e.jpg)
Udało się uzyskać nDNA z osadów w jaskini. Pomoże to rozwikłać zagadkę zniknięcia neandertalczyków
19 kwietnia 2021, 09:08Doktor Maciej T. Krajcarz z Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk był członkiem zespołu, który – po raz pierwszy w historii – uzyskał nDNA z osadów w jaskini. W jaskini Estatuas ludzie żyli przez 105 000 lat. Neandertalczycy wytwarzali tam narzędzia, dzielili mięso i rozpalali ogniska. Jednak znaleziono tam również coś znacznie bardziej niezwykłego – pierwsze jądrowe DNA (nDNA) prehistorycznych ludzi pozyskanie z jaskiniowego podłoża
![](/media/lib/452/n-blastochimera-99c73d1ba1a10768afa1af9b7fb0ca92.jpg)
Pierwszy małpio-ludzki embrion wywołał spór o zwierzęce chimery
16 kwietnia 2021, 12:04Po raz pierwszy w historii wyhodowano i utrzymano przy życiu małpi embrion zawierający ludzkie komórki. Z najnowszego numeru Cell dowiadujemy się, że chińsko-amerykańsko-hiszpański zespół naukowy wprowadził ludzkie komórki macierzyste do małpich embrionów i obserwował, jak się one rozwijają
![](/media/lib/275/n-scytowie-3525b0077c7fadb72a59a76220dbeb7e.jpg)
Badania genetyczne Scytów pokazują możliwe przyczyny ich rozkwitu i upadku
29 marca 2021, 11:41Scytowie cieszą się obecnie statusem niemalże legendarnym. Zapracowali nań licznymi konfliktami i interakcjami z sąsiadującymi cywilizacjami. Sami nie stworzyli jednorodnej kultury, nie pozostawili żadnych źródeł pisanych, a to, co o nich wiemy, pochodzi od wielkich cywilizacji, z którymi mieli kontakt: Asyryjczyków, Greków, Rzymian, Persów czy Chińczyków.
![](/media/lib/449/n-punktkrytyczny1-5fb175e88293d53a2a7413b7865ad818.jpg)
Uniwersytet Jagielloński rozpoczyna naukowy talk-show
29 marca 2021, 06:18Uniwersytet Jagielloński startuje z pierwszym w Polsce naukowym talk-show „Punkt krytyczny". Tematem pierwszego spotkania będą ekstremizmy. Odbędzie się ono w środę 31 marca - również online.
![](/media/lib/151/n-czarnadziura-3fa38b822de29679ca22c25a9dd83ff3.jpg)
Mamy dowód, że supermasywne czarne dziury mogą się poruszać niezależnie od swojej galaktyki
15 marca 2021, 04:38Naukowcy od dawna wysuwali hipotezy mówiące, że supermasywne czarne dziury mogą się poruszać niezależnie od swoich galaktyk. Jednak zaobserwowanie tego zjawiska było niezwykle trudne. Do niedawna. Astronomowie z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics poinformowali właśnie na łamach Astrophysical Journal o zdobyciu najsilniejszego dowodu na przemieszczającą się supermasywną czarną dziurę.
![](/media/lib/264/n-czarnadziura-02cead5e049838c475f511a86d2d60d2.jpg)
Czarne dziury z ciemnej materii? Nowa hipoteza wyjaśnia powstawanie supermasywnych czarnych dziur
25 lutego 2021, 09:22Na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society pojawiły się wyniki nowego teoretycznego studium mechanizmu powstawania supermasywnych czarnych dziur. Jego autorzy, międzynarodowy zespół naukowy, twierdzą, że supermasywne czarne dziury nie muszą powstawać ze zwykłej materii, a mogą tworzyć się bezpośrednio z ciemnej materii.
![](/media/lib/444/n-gablota-7150e63f05fad5cda90e7a2e20a6b2c3.jpg)
„Historie w torebkach zaklęte” - niezwykła wystawa w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu
22 lutego 2021, 13:42Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu zaprasza od 19 lutego na wystawę "Historie w torebkach zaklęte". Prezentowane torebki, a jest ich ponad 300, datują się na okres od początku XIX do II połowy XX w. Znajdziemy wśród nich m.in. pompadurki, reticule czy torebki z dalekowschodnimi motywami z lat 20. Oprócz historycznych torebek europejskich na wystawie zgromadzono eksponaty (torebki etnograficzne) z Afryki, Azji, Australii i Oceanii, Ameryki Północnej i Południowej.
![](/media/lib/443/n-ksiazeta-18dcc51953f562a4e121cd01dfe071eb.jpg)
Tajemnicze morderstwo na szczytach brytyjskiej władzy. Wiemy, kto zabił „książęta z Tower”
13 lutego 2021, 09:05Badania profesora Tima Thorntona z University of Huddresfield przybliżają nas do wyjaśnienia jednej z największych tajemnic brytyjskiej monarchii – zniknięcia małoletniego króla Edwarda V i jego młodszego brata, księcia Yorku, Richarda of Shrewsbury. Do ponownego zainteresowania ich losem przyczyniło się odnalezienie zwłok króla Ryszarda III